Ağaçkakan, ağaçkakangiller familyasında bulunan bir kuş türüdür. Bu kuşlar, yüksek ağaç dallarında yaşayan ve buralarda yuva yapan cinsler arasında yer alır. Ağaçkakanın Latincesi Picus’tur. Ağaçkakanlar, kutup bölgeleri haricinde dünyanın her yerinde görülebilmektedir. Bu hayvanlar ılıman iklimlerde yaşar ve türleri de beslenme alışkanlıklarını buna göre evrimleştirmiştir.
Ağaçkakan ve Özellikleri
Ağaçkakanların boyun kasları oldukça gelişmiştir. Bu sayede ağaçları delme yetileri gerçekleşebilir. Gagaları ve kafatasları oldukça kalın bir kemik yapısından oluşur. Bu yapının evrimleşmesi, ağaçların oyulması durumunda ağaçkakanın hasar almasını engeller. Genellikle Avustralya kıtası çevresinde bulunan ağaçkakanlar; yeşil, kırmızı ve sarı renk tonlarında tüylere sahiptir. Gagaları oldukça sivridir. Ayaklarında dört adet parmak bulunur ve her parmakta birbirinden keskin tırnaklar vardır. Bu tırnaklar içe dönüktür ve ağaç dalına sıkı sıkı tutunmasını sağlar. Gagaları sivri olmasının yanı sıra, ağaç gövdesini birkaç darbe sonrasında delebilecek dayanıklılıktadır.
Ağaçkakan Türleri
Ağaçkakan türleri arasında Çizgili Ağaçkakan, Küçük Sarı Boyunlu Ağaçkakan, Kızıl Kanatlı Ağaçkakan, Büyük Sarı Boyunlu Ağaçkakan, Kareli Göğüslü Ağaçkakan, Çizgili Göğüslü Ağaçkakan, Örgülü Ağaçkakan, Çizgili Boğazlı Ağaçkakan, Pul Karınlı Ağaçkakan, Japon Ağaçkakanı, Yeşil Ağaçkakan, Kızıl Taçlı Ağaçkakan, Kara Başlı Ağaçkakan ve Yeşil Küçük Ağaçkakan bulunmaktadır.
Ağaçkakanlarda Avlanma ve Beslenme
Ağaçkakanlarda avlanma alışkanlığı mevcuttur. Besinlerinin arasında tırtıllar ve böcekler bulunmaktadır. Ağaç köklerini gagaları ile delerek, tırtılları yuvalarından çıkarır ve bunlarla beslenir. Aynı zamanda zeminde bulunan böcekler ile de beslenir. Bunların haricinde bitki yaprakları, küçük meyveler ve sebzeler ile de beslenebilir.
Ağaçkakanlarda Üreme ve Çiftleşme
Ağaçkakanlarda üreme, ilkbaharın geldiği dönemde başlar. Yuvalarını yüksek ağaçların dallarına yapar ve daire şeklinde bir yuva hazırlar. Tek bir döllenme sürecinde 8 adet yumurta bırakabilir. Yavrular oldukça savunmasız olduğundan, anne-baba gözetimi altında kalır. Yumurtalar 3 hafta içerisinde çatlar ve yavrular dünyaya gelir. Yavrular doğduktan 5 hafta sonra tüylenir.
Ağaçkakan Ömrü
Yaşadıkları coğrafyalarda gündüz avcıları oldukça fazla olduğundan, ağaçkakanlar saldırıya sıkça maruz kalır. Yırtıcı kuşların öncelikli hedefleri olan ağaçkakanlar, oldukça büyük tehdit altında yaşar ve sürekli olarak kaçış halinde olur. Ağaçkakan ömrü ortalama 4 yıldır.
Ağaçkakanlar Hakkında İlginç Bilgiler
- Ağaçkakanlar hakkında ilginç bilgiler arasında, ağaçlara açtıkları oyuklar bulunmaktadır. Dünyadaki tüm kuş türleri arasında, bu alışkanlığa sahip olan tek kuş türüdür. Bunu yapmalarının sebebi yalnızca beslenmek içindir.
- Boyun kaslarının yanı sıra titreşimi hissetme yetenekleri de oldukça gelişmiştir. Tırtılların ağaç içinde hareketlerini kolay bir şekilde tespit edebilen ağaçkakanlar, ağaç gövdesini delerek tırtılı yuvasından çıkarır.
- Ağaçkakanlar otçul olarak bilinse de hem et hem de ot ile beslenir. Küçük böcekler her daim tüketecekleri besinler arasında yer alır.
- Dağılım alanı ormanlık bölgelere göre değişir; ne kadar geniş olursa, o kadar fazla ağaçkakan oraya ulaşır. Her ormanda, çürümüş kütükler ve gövdeler vardır, bu da ağaçkakanların olacağı anlamına gelir.
- Ağaçkakanlar oldukça savunmasızdır, bu yüzden ağaçkakanların ölüm sebebi genellikle şahin, yılan, martens, vaşak ve diğer yırtıcıların saldırısıdır.
- Kuyruk yaylı bir destek olarak hizmet eder, tüyler tutmaya yardımcı olur, gaga ağaç kabuğunu tahrip eder ve dil avı dışarı çıkarır.
- Kuşun eşsizliği, gaganın saniyede 10 vuruş frekansı olan bir matkap işlevi görmesidir. Gagaların sağ burun deliğinden geçen yapışkan bir dil, çatlaklardan böcekleri çıkarmak için 5 ila 15 cm’lik farklı ağaç türlerine yayılabilir. Dilin ucunda, avın tam anlamıyla yakalandığı keskin çentikler vardır. Ağaçkakan sadece sol burun deliğinden soluyabilmektedir.
